Sve o koktelima (sveobuhvatni vodič)

U ovom sveobuhvatnom članku ćemo vas upoznati sa svijetom koktela, prefinjenim mješavinama okusa koji su danas planetarno popularni kako u fensi barovima i hotelima, tako i na plažama gdje služe kao savršeno osvježenje tokom vrućih ljetnih dana. Ne bitno da li ste ovaj ili onaj tip osobe sigurno imate neki koktel koji obožavate i koji ćete uvjek sa radošću ispiti.

U ovom članku upoznaćemo vas kako su se to kokteli razvijali od najednostavnijih mješavina tokom prohibicije pa do složenih kreacija koje imamo danas, a ima ih pregršt. Bilo da ste ljubitelj klasičnih koktela kao što su Martini i Mojito ili tražite inspiraciju za eksperimentisanje s novim, inovativnim receptima, ovaj članak će vam pružiti sve potrebne informacije kako biste mogli u potpunosti uživati u umijeću i znanosti stvaranja savršenog koktela.

Šta su to kokteli?

Koktel je mješavina dva ili više sastojaka, gdje je barem jedan obično alkoholni napitak. Kokteli često uključuju kombinaciju alkohola i različitih sokova, soda, voća, sirupa, krema, ili začina. Tradicionalno se pripremaju u šejkeru ili mješanjem u čaši i služe se rashlađeni, često uz led. Razvojem mixologije, umjetnost pravljenja koktela se proširila na složene i kreativne recepte koji mogu uključivati širok spektar egzotičnih i svakodnevnih sastojaka, tehnike pripreme i dekoracije. Kokteli su popularni u mnogim kulturama širom svijeta i često su neizostavan dio društvenih događanja i proslava.

Koktel, dakle, je stimulirajuće piće, sastavljeno od bilo koje vrste žestokog pića, šećera, vode i bitera – vulgarno se naziva gorčasti sling i smatra se izvrsnim pićem za izbore, jer čini srce hrabrim i smjelim, dok istovremeno zamagljuje um. Također se kaže da je od velike koristi za demokratskog kandidata: jer, osoba koja popije čašu toga, spremna je prihvatiti bilo što drugo. — Harry Croswell

Istorija koktela

Istorija koktela proteže se kroz vijekove, sa bogatim korijenima koji duboko ulaze u kulturu pića i društvenih navika. Prvi zabilježeni kokteli nastali su u ranom 19. vijeku u Sjedinjenim Američkim Državama, gdje su se miješale različite vrste alkohola s bittersima, vodom i šećerom, stvarajući osnovu za mnoge klasične koktele koje danas poznajemo, kao što su  Old Fashioned i Martini.

 Počeci koktela bili su često usko vezani s potrebom za prikrivanja okusa alkohola koji ima lošiji kvalitet, ali su se brzo razvili u znak sofisticiranosti i umjetnosti u pripremi pića. Razvoj koktela bio je neodvojiv od društvenih salona i speakeasy barova tokom prohibicije u SAD-u, gdje su se barmeni natjecali u kreiranju sve inovativnijih i složenijih mješavina kako bi privukli goste.

 Nakon prohibicije, kokteli su doživjeli globalnu ekspanziju, postajući standardni dio ponude u barovima i hotelima širom svijeta. U drugoj polovini 20. vijeka, kokteli su doživjeli pad popularnosti, da bi krajem tog i početkom 21. vijeka ponovo postali izrazito popularni, zahvaljujući televizijskim serijama poput “Mad Men” koje su romantizovale ovu kulturu 1960-ih godina. Prva ikada spomenuta referenca na koktele pojavila se u šaljivom uređivačkom tekstu u “Farmer’s Cabinet” (Amherst, New Hampshire, 28. april 1803)

 Današnja mixologija je umjetnost koja se cijeni poput visoke kuhinje, a barmeni i mixolozi su umjetnici i inovatori koji istražuju nove tehnike, okuse i teksture. Kultura koktela danas uključuje sve od klasičnih receptura do modernih kreacija, s naglaskom na lokalne sastojke, održivost i kreativnost. Također, rastući trend uključivanja bezalkoholnih koktela ili “mocktails” pokazuje kako se industrija prilagođava raznovrsnim ukusima i potrebama suvremenih potrošača.

Vrste koktela

Na osnovu sastojaka:

Alkoholni kokteli: Sadrže jednu ili više vrsta alkoholnih pića.

Bezalkoholni kokteli (Mocktails): Ne sadrže alkohol i često su na bazi sokova, gaziranih pića, i sirupa.

Na osnovu načina pripreme:

Shaken (protreseni): Sastojci se stavljaju u šejker s ledom, dobro protresu i procijede u čašu.

Stirred (promiješani): Sastojci se nježno miješaju u mješalici za koktele, obično s puno leda, da se ohlade bez pretjeranog razrjeđivanja.

Built (građeni): Sastojci se direktno izlijevaju i miješaju u čaši u kojoj će koktel biti poslužen.

Na osnovu stila:

Klasik kokteli: Dugotrajni favoriti koji su postali standardi u svijetu miksologije, poput Martini-a, Manhattan-a, i Margarita-e.

Savremeni kokteli: Noviji recepti koji koriste inovativne sastojke i metode, često osmišljeni od strane modernih barmena.

Na osnovu baze alkohola:

Kokteli na bazi vina: Na primjer, Sangria ili Mimosa.

Kokteli na bazi žestokih pića (spirita) : Uključuju one na bazi vodke, ruma, tekile, gina, viskija, itd.

Kokteli na bazi piva: Poput Michelada ili koktela sa pivom i limunadom.

Na osnovu služenja:

Topli kokteli: Idealni za hladne dane, na primjer, Hot Toddy ili Irish Coffee.

Hladni kokteli: Većina koktela se poslužuje hladna, često sa ledom.

Nauka o kotelima – mixologija

Mixologija je umjetnost i nauka stvaranja koktela, koja kombinuje kreativnost i tehničko znanje kako bi se izrađivala jedinstvena pića. Profesionalci u ovoj oblasti, poznati kao mixolozi, posvećuju se proučavanju različitih sastojaka, uključujući alkohole, sokove, bitters, i začine, kako bi osmislili harmonične kombinacije koje zadovoljavaju i najzahtjevnije nepce. Osim što moraju poznavati širok spektar tehnik miješanja, oni također moraju razumjeti kulturni i povijesni kontekst različitih pića, što mixologiju čini pravom naučnom disciplinom u svijetu gastronomije.

Alati koji se koriste za izradu koktela

Tokom izrade  koktela koriste se razni alati koji mixolozima omogućavaju da precizno i efikasno miješaju, mjere i serviraju svoja pića. Među osnovnim alatima nalazi se šejker, koji se koristi za energično miješanje sastojaka s ledom kako bi piće bilo hladno i osvježavajuće. Strainer ili cijedilo pomaže u filtriranju pića iz šejkera u čašu, osiguravajući da led i veći komadi voća ne završe u samom koktelu. Jigger je mjerna posuda koja omogućava precizno doziranje tekućina, što je ključno za uspjeh bilo kojeg koktela. Bar kašika, s dugom spiralanom drškom, koristi se za nježno miješanje koktela i stvaranje savršene homogenizacije sastojaka. Na kraju, muddler se koristi za usitnjavanje ili “muddling” voća i bilja u čaši, što oslobađa njihove sokove i arome, esencijalne za aromatičnost koktela. Ovi alati su neophodni za svakog strastvenog ljubitelja koktela koji želi istraživati svijet mixologije i stvarati impresivna pića kod kuće.

Klasični kokteli

Evo liste nekih klasičnih koktela uz opis njihovih osnovnih sastojaka:

Zanimljivosti o koktelima

1. Najveći koktel ikada napravljen imao je 10,499 galona i napravljen je 2012. godine u Sakramentu, Kalifornija​​.
2. Prva pomena koktel-nalike pića datira iz starog Rima kada je ljekar cara Nerona spomenuo lijek napravljen od vina, alkohola i bitera 77. godine nove ere​​.
3. Suprotno onome što kaže najpoznatiji tajni agent na svijetu, mnogi barmeni smatraju da Martini treba miješati, a ne tresti, jer je to piće sa jakim alkoholom koje zaslužuje savršenu jasnoću i svilenkast osjećaj u ustima​​.
4. Prvi koktel šejkeri su bili oblikovani poput pingvina što ih čini jednim od čudnijih dodataka za miješanje pića​​.
5. Margarita je najpopularniji koktel u SAD-u, gdje se nevjerovatnih 185,000 Margarita popije svakog sata. To je više od 4 miliona dnevno​​.
6. Otac mixologije je Jerry Thomas (1830-1885). On je 1862. godine napisao prvu knjigu o toj temi, “How to Mix Drinks, or the Bon Vivant’s Companion”. Ova knjiga se i danas prodaje i široko koristi među barmenima kao klasični vodič za recepte i tehnike​​​​.
7. Postoji “zvanična lista” koktela. Međunarodno udruženje barmena (IBA) vodi ovu listu koja sadrži 77 koktela podijeljenih u tri kategorije: Nezaboravni (poput Old Fashioned i Negroni), Savremeni klasici (kao Bellini i Cosmopolitan) i Pića nove ere (kao Dark ‘N’ Stormy i Spritz Veneziano)​​​​.
8. Najskuplji koktel na svijetu je Diamond Is Forever i košta nevjerovatnih 22,600 USD u Tokiju, Japan. Sadrži dijamant od jednog karata i služi se uz pjesmu “Diamonds Are Forever”​​.
9. Absinthe je najviše zabranjivan duh u istoriji alkohola jer se smatralo da je opasan i halucinogen. Srećom, to je bio mit i absinthe je ponovo legalizovan tokom posljednjih nekoliko decenija​​.
10. Moderna definicija koktela je mnogo jednostavnija nego originalna definicija iz 1806. godine — to je jednostavno piće napravljeno od dva ili više sastojaka, uključujući barem jedan koji sadrži alkohol​​.
11. Tokom prohibicije u Americi, speakeasy barovi su popularizovali koktele jer su pića miješana kako bi prikrila sadržaj alkohola. To je dovelo do porasta popularnosti koktela kao što su gin i vodka, jer su bili lakši za ilegalnu proizvodnju​​.
12. Tom Collins koktel je rezultat viktorijanske podvale gdje su ljudi u Njujorku 1874. godine tražili izmišljenog čovjeka po imenu Tom Collins, što je na kraju dovelo do stvaranja koktela s tim imenom​​.
13. Prva referenca na koktel pojavila se u šaljivom uredničkom tekstu u “Farmer’s Cabinet” (Amherst, New Hampshire, 28. april 1803)​​.